Bir insanın aşkı, bizlere çoğu kez komik, zaman zaman da trajik malzemeler sunar; çünkü aşık bu durumda tür ruhunun etkisi altında olduğundan hem onun tarafından yönlendirilir, hem de kendi kendisine ait değildir. Bu yüzden de onun hareket tarzı, sıradan insanın davranışıyla uyumlu değildir. Aşkın yüksek evrelerinden bir insanın düşüncelerine böyle şiirsel ve yüce bir nitelik, hatta aşkın ve doğaüstü bir eğilim kazandıran ve böylelikle kişinin asıl maddi amacını gözden kaybettiği izlenimini uyandıran şeyin temelinde yatan şey işte budur. Bundan dolayı, aşık şimdi sadece kişileri ilgilendiren her şeyden sınırsız derecede önemli olan tür ruhunun esinlediği ilhamla doludur ve bu ruhun özel yönlendirmeleri yahut kılavuzluğu altında uzunluğunu kestirilemeyen bir gelecek kuşağın bütün varlığını bu özel ve kesin biçimde belirlenmiş doğayla ortaya koymaya çalışır. Bu doğa ondan sadece babalığı, onun sevdiğinden de sadece analığı alabilir ve başka türlü varlık alanına bu haliyle asla erişemez, halbuki yaşama iradesinin nesnelleşmesi de bu varlığı açıktan açığa talep eder.
Schopenhauer’den yaklaşık kırk elli yıl sonra, Freudcu psikanalizde ‘bilinçdışı’ neyse, Schopenhauer’de de irade hemen hemen odur. Freud, psişik aygıtı (insan psişesinin yapısını) önce “birinci topik” adı verilen bir modele göre tasarlar. Burada ‘bilinçdışı-bilinçaltı-bilinç’ düzlemleriyle karşılaşırız. Bilinçdışı dürtü, bu modelde, organik-biyolojik bir uyarımdır; hedefi, tatmin olmak, doyuma varmaktır.
Kitap Yorumları - (1 Yorum)
Schopenhauer’den yaklaşık kırk elli yıl sonra, Freudcu psikanalizde ‘bilinçdışı’ neyse, Schopenhauer’de de irade hemen hemen odur. Freud, psişik aygıtı (insan psişesinin yapısını) önce “birinci topik” adı verilen bir modele göre tasarlar. Burada ‘bilinçdışı-bilinçaltı-bilinç’ düzlemleriyle karşılaşırız. Bilinçdışı dürtü, bu modelde, organik-biyolojik bir uyarımdır; hedefi, tatmin olmak, doyuma varmaktır.