General Ali İhsan Sabis hatıralarının üçüncü cildini şu ifadelerle tamamlamıştı:"İran'dan nasıl çekildiğimizi, Ruslarla yaptığımız dümdar muharebelerini, Bağdat'tan bize doğru ilerleyen İngiliz kuvvetleriyle Şehriban civarında nasıl çarpıştığımızı ve tekmil 13. Kolorduyu Ruslarla İngilizlerin kıskacı arasından kurtaracak Diyale nehrinin batı tarafına nasıl geçirdiğimi "Harp Hatıralarım"ın dördüncü cildinde tafsil edeceğim."Yazar elinizde bulunan dördüncü ciltte, 9. Kolordu Kumandanlığından 4. Kolordu Kumandanlığına; 4. Kolordu Kumandanlığından 6. Ordu Kumandanlığına ve nihayet Haydarpaşa İstasyonu'nda tutuklanarak Malta adasına sürgün edilişine kadar uzanan bir seyir çizgisi içerisinde, işte bu hadiselere ışık tutmaya çalışmaktadır.
Ali İhsan Paşanın 1. dünya savaşı hatıralının 3. cildi savaşın başlamasından 1917 yılının ilk aylarına kadar olan dönemi kapsıyordu. 4. cildi ise 1917 den savaşın sonuna kadar olan dönemi kapsıyor. Bu cilt de 3. cilt gibi çoğunlukla savaşa ait teknik bilgileri aktarmakla birlikte Musul’dan çekilişin acısı sayfalara nakşedilerek aktarılıyor. Irak hattındaki başarısızlığın en büyük sebebi olarak da Halil Paşa gösteriliyor. Hiç bir askeri yeteneği bulunmayan bir paşa olduğu, sadece Enver Paşanın amcası olduğu için bulunduğu konuma getirildiğini defalarca anlatıyor Ali İhsan Paşa. Savaşın sonunda kendisi de İstanbul’a çağrılıyor ve trenden iner inmez işgal güçlerince tutuklanarak Malta’ya esir olarak götürülüyor.Savaşın teknik detaylarıyla ilgilenmesek de Musul bölümü ve hatıraların bütünlük içinde takibi açısından bu cildin de okunması gerektiği kanısındayım.
Osmanlı Devleti’nin 6. Ordu kumandanı olarak bulunan Ali İhsan Sabis, Musul’un kaybediliş safhasında orada bulunan en yetkili kumandan idi. bu sebeple hem I. Dünya savaşının sonunu ortaya koyması bakımından çok değerli bir eser olan bu cilt gerçekleri görmemizde bize rehber olabilecek hatıra türü bir eserdir.
Kitap Yorumları - (2 Yorum)
Ali İhsan Paşanın 1. dünya savaşı hatıralının 3. cildi savaşın başlamasından 1917 yılının ilk aylarına kadar olan dönemi kapsıyordu. 4. cildi ise 1917 den savaşın sonuna kadar olan dönemi kapsıyor. Bu cilt de 3. cilt gibi çoğunlukla savaşa ait teknik bilgileri aktarmakla birlikte Musul’dan çekilişin acısı sayfalara nakşedilerek aktarılıyor. Irak hattındaki başarısızlığın en büyük sebebi olarak da Halil Paşa gösteriliyor. Hiç bir askeri yeteneği bulunmayan bir paşa olduğu, sadece Enver Paşanın amcası olduğu için bulunduğu konuma getirildiğini defalarca anlatıyor Ali İhsan Paşa. Savaşın sonunda kendisi de İstanbul’a çağrılıyor ve trenden iner inmez işgal güçlerince tutuklanarak Malta’ya esir olarak götürülüyor.Savaşın teknik detaylarıyla ilgilenmesek de Musul bölümü ve hatıraların bütünlük içinde takibi açısından bu cildin de okunması gerektiği kanısındayım.
Osmanlı Devleti’nin 6. Ordu kumandanı olarak bulunan Ali İhsan Sabis, Musul’un kaybediliş safhasında orada bulunan en yetkili kumandan idi. bu sebeple hem I. Dünya savaşının sonunu ortaya koyması bakımından çok değerli bir eser olan bu cilt gerçekleri görmemizde bize rehber olabilecek hatıra türü bir eserdir.