Bu yazımda amacım ne klasik liberalizm ile neo-liberalizmi bütün yön ve boyutlarıyla açıklamak, ne de klasik liberalizmden neo-liberalizme geçişte etken ve etkili olmuş iktisadi, politik ve entellektüel süreçleri incelemektir.
21. yüzyıla gelindiğinde, ekonomik ve ideolojik egemenliğini büyük ölçüde üçüncü yol iktidarlara bile kabul ettiren yeni liberal politikaların, bireysel özgürlüğü ve çıkarları savunmakla birlikte, toplumdaki tüm birey ve grupları özgürleştirmeyi amaçladığı savunulamaz. Apolitik bir toplum modelinin, var olan toplumsal eşitsizlikleri daha da artırabileceği göz ardı edilmemelidir. Bireyin ve toplumların özgürleşmeleri, siyasal yapıların demokratik gelişmişlik ve ekonomik refah düzeylerine bağlı olduğundan, bunun gerçekleşmesi, ne yeni liberallerin önerdikleri apolitik bir siyaset ve toplum modeliyle, ne otoriter ve kontrol eden devlet anlayışıyla, ne ataerkil ve aşırı müdahaleci Keynesci refah modeliyle, ne de Wallerstein’ın ileri sürdüğü gibi tek başına bireysel ütopyalarla gerçekleşebilir. Burada çözümlenmesi gereken temel sorunsal, birey-piyasa-devlet ilişkilerinin biçimi ve içeriğidir. Ancak, bireylerin ya da kategorik grupların (yaşlılar, özürlüler, çocuklar, kadınlar, yoksullar v.s.) karşı karşıya kaldıkları, kişisel ve toplumsal nedenlerden ya da serbest piyasa dinamiklerinden kaynaklanan sınırlılıklarını ve yoksunluklarını aşmalarında, ne piyasa ne de devlet tek başına yeterli olamamıştır. Belki de ç özüm, hem bireylerin, hem de toplumların sosyal adalet ve fırsat eşitliği temelinde, birlikte özgürleşmelerini sağlayabilecekleri, çoğulcu, katılımcı demokratik ve eşitlikçi bir toplum modeliyle mümkün olabilir. Toplumun ve bireylerinin bu amaçlarını gerçekleştirebilmelerine, piyasanın ve devletin nasıl ve ne ölçüde yardımcı olacağı, yine öngörülen ilkeler etrafında bireylerin ve toplumun kendisi tarafından belirlenecektir.
Kitap Yorumları - (3 Yorum)
kitap gerçekten aydınlatıcı bir eser çok beğenerek okudum
Muhteşem bir akademik kaynak. Ekonomi-politik ile ilgilenen herkes mutlaka okumalı. Ayrıca Özal dönemi analizi son derece ilgi çekici ve aydınlatıcı.
21. yüzyıla gelindiğinde, ekonomik ve ideolojik egemenliğini büyük ölçüde üçüncü yol iktidarlara bile kabul ettiren yeni liberal politikaların, bireysel özgürlüğü ve çıkarları savunmakla birlikte, toplumdaki tüm birey ve grupları özgürleştirmeyi amaçladığı savunulamaz. Apolitik bir toplum modelinin, var olan toplumsal eşitsizlikleri daha da artırabileceği göz ardı edilmemelidir. Bireyin ve toplumların özgürleşmeleri, siyasal yapıların demokratik gelişmişlik ve ekonomik refah düzeylerine bağlı olduğundan, bunun gerçekleşmesi, ne yeni liberallerin önerdikleri apolitik bir siyaset ve toplum modeliyle, ne otoriter ve kontrol eden devlet anlayışıyla, ne ataerkil ve aşırı müdahaleci Keynesci refah modeliyle, ne de Wallerstein’ın ileri sürdüğü gibi tek başına bireysel ütopyalarla gerçekleşebilir. Burada çözümlenmesi gereken temel sorunsal, birey-piyasa-devlet ilişkilerinin biçimi ve içeriğidir. Ancak, bireylerin ya da kategorik grupların (yaşlılar, özürlüler, çocuklar, kadınlar, yoksullar v.s.) karşı karşıya kaldıkları, kişisel ve toplumsal nedenlerden ya da serbest piyasa dinamiklerinden kaynaklanan sınırlılıklarını ve yoksunluklarını aşmalarında, ne piyasa ne de devlet tek başına yeterli olamamıştır. Belki de ç özüm, hem bireylerin, hem de toplumların sosyal adalet ve fırsat eşitliği temelinde, birlikte özgürleşmelerini sağlayabilecekleri, çoğulcu, katılımcı demokratik ve eşitlikçi bir toplum modeliyle mümkün olabilir. Toplumun ve bireylerinin bu amaçlarını gerçekleştirebilmelerine, piyasanın ve devletin nasıl ve ne ölçüde yardımcı olacağı, yine öngörülen ilkeler etrafında bireylerin ve toplumun kendisi tarafından belirlenecektir.