Lem zamanı sorguladığı bu romanında uzay gemisinin zamanıyla on dünya zamanıyla yüz yıl sonra yeryüzüne dönen bir astronotun yaşadığı uyumsuzluğu anlatıyor. Yeni dünyada insan doğasındaki şiddetin yokedilmesi için yeni bir şiddet yokedilmesi için yeni bir şiddet uygulanmaktadır. Kahramanımız bu uygulamadan nasibini almadığı gibi, yolculuktaki diğer arkadaşlarının ölümlerinden de sorumlu tutulur. Bütün bu karabasan ise aslında astronotun beyninde biçimlenmektedir.
Hal Bregg, Prometheus nam bir uzay projesinden geri döner ama yolculuk esnasında ömründen kaybettiği 10 yıla karşılık dünya bir 120 yıl falan ilerlemiştir. Dolayısıyla bıraktığı dünyayla bulduğu dünya birbirinden oldukça farklıdır. Bayağı bir farklı aslında; bilimin uçarcasına ilerlemesiyle dünya da bayağı bir değişmiştir. Mesela şöyle; bir yerden bir yere gideceksiniz.
“2Glion’u kullanarak 54. Dorzi’ye çıkış. Pstofi’ye yolculuk 23,7 pors.”
Tamam o zaman.
Kahramanımız uçaktan indikten sonra sayfalar dolusu kaybolur, çıkışı bulamaz. Kendisi gibi sıkıntı çeken astronotlarla ilgilenen bir departman var, onun elemanıyla iletişime geçmez ve kendi başına yeni dünyaya uyum sağlamaya çalışır. Solaris’te akıl alan bir okyanus tasviri vardır, okuyanlar bilir. Lem’in imge aktarma olayı zaten muhteşem, bir de buradaki ulaşımı, iletişimsizliği de diyebiliriz, öyle bir aktarır ki bir daha asla çıkışı bulamayacak gibi hisseder okuyucu. Sonra yeni dünyayı keşfe çıkarız Bregg’le birlikte.
Bir dünya yeniliğin içinde “betrize” işlemi sosyal yaşamın değişimindeki temel icat olarak gözüküyor. Bu işlemle birlikte insanların şiddet olayı sona eriyor, tatlı çocuklar olarak dolanıyorlar. Bununla birlikte tutku, ihtiras ve ucundan kıyısından şiddetle alakalı ne kadar duygu varsa güdükleşiyor. Evliliklerin dönemlik sözleşmelerle başlaması ve ortalama yedi yıl sürmesi de buna bağlı. İnsanoğlu savaşlardan bıkıp savaşların sebebini ortadan kaldırıyor ama kendi varlığını da ortadan kaldırıyor, bir denge işidir çünkü insan. Kendini dengelediği ölçüde yaşar ve yaşamaktan keyif alır. Bu işlemle birlikte sadece belli duyguları taşıyarak yaşıyor ve bu durum Bregg’e ters. Kadınlarla olan ilişkileri bu yüzden bir türlü istediği gibi şekillenmiyor. Aslında toplumun kendisini tamamen dışlamasının sebebi de bu; betrize edilmemiş bir birey ve etrafına tehlike saçabilir. Yolculuğun biyolojik etkileri sonucu boyu oldukça uzun ve kaslı bir vücut yapısı var, bir de eski kıyafetler giyiyor. Yeni yüzyılda bir hortlak, uygar insanların arasında!
Uzaya yaptığı yolculuk sırasında Einstein ayarında bir adam çıkıyor ve dünyayı değiştirecek yeni bir formülle yeni bir enerji şekli ortaya çıkarıyor, bu sayede uzay yolculukları oldukça kısalıyor, dünyanın enerji ihtiyacı büyük ölçüde çözülüyor ve uzay şövalyeleri gözden düşüyor. Unutuyorlar Bregg ve ekipteki arkadaşlarını. Birkaçı yolculukta ölmüş, birkaçı geri dönmüş ve Bregg gibi uyum sağlamaya çalışıyor. Bir araya geldiklerinde yolculuk sırasında gerçekleşen kazalar konuşuluyor ve Bregg’in toplumla uyum sağlayamamasının sebebi, bu kazalarda takındığı tavırlarla da alakalı. Hastalık derecesinde duyarlı bir insan ve topluma uyum sağlama çabaları başarısızlığa uğrayınca yeni bir uzay seyahati fırsatını kaçırmıyor, Dünya’dan uzaklaşıyor Bregg kardeşimiz.
Yani savaştan dönersiniz, askerden dönersiniz, mahrumiyet bölgesinden dönersiniz, uzaydan dönersiniz ve hiçbir şey bildiğiniz gibi değildir, siz değişmemiş olsanız bile. Uyum sağlayamazsanız basın geri. Oraya da uyum sağlayamamışsanız havaya uçun falan.
Uzxun uzay yolculuklarının insan psikolojisini nasıl etkilediğini, derin yalnızlık ve dünyaya yabancılaşma duygusun çok güzel yansıtmış Lem. Kitabın temposu, uzay yolculuğu dönüşü karşılaştığı dünyayı tasvir ettiği noktalarda düşüyor. Ama yabancılaşma duygusunu derinden hissettiren de bu bölümler. E-kitap okuyucuyu ,1960larda tasarlamış olması da ilginç. Çarpışma ve düşüşlerde oluşan şoku emerek ölümleri engelleyen kara kutu buluşu da çok hoşuma gitti. İnsandaki şiddet duygusunun yok edilmesinin, insanın pasifize edilmesi kitabın kahramanı açısından kabullenilmesi güç olsa da bu fikir çok güzel tabii. Filmi çekilse oldukça etkileyici olur bence.
kitabı nredeyse yarıda bırakacaktım, ama sabr ettim ve ilk bölümün ortalarından kitap hız kazandı. yalnız insanların değil hayvanların da şiddet duygusunun tamamen yok edidiği bir toplum ve bu toplumda yalnız kalmış – dışlanmış bir astronot. fena değil ama okumasanız da kesinlikle bir şey kaybetmezsiniz.
sanki çok ince düşünülmüş bir bilim kugu filmi… Toplumu uğruna hayatını tehlikeye atıp yıldızlara giden bir astronotun toplumuna döndüğünde herşeyin ama herşeyin çok farklı olduğunu görmesi,toplumdan tamamen dışlanması ve yıkılan dünyası…Size Stanislaw Lem’in bütün kitaplarını tavsiye ederim.O bilim kurguyla insanın iç dünyasını mükemmel bir şekilde birleştirebiliyor!..
Lem’in en iyi olduğu konulardan biri toplumsal psikoloji kesinlikle. Bu kitapta bunun açık bir delili. Konusu kısaca, uzay yolculuğundan sonra dünyaya dönen bir astronotun kaybettiği şeyleri sorgulaması .Uğruna hayatını tehlikeye atıp pek çok dostunu kaybettiği bir yolculuktan döndükten sonra yabancı kaldığı bir topluma uyum sağlama çabası anlatılmış. Her bilimkurgu eserinde olması gerektiği gibi burada da konu uzay yolculuğu değil; yine insan ve toplum.
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
Hal Bregg, Prometheus nam bir uzay projesinden geri döner ama yolculuk esnasında ömründen kaybettiği 10 yıla karşılık dünya bir 120 yıl falan ilerlemiştir. Dolayısıyla bıraktığı dünyayla bulduğu dünya birbirinden oldukça farklıdır. Bayağı bir farklı aslında; bilimin uçarcasına ilerlemesiyle dünya da bayağı bir değişmiştir. Mesela şöyle; bir yerden bir yere gideceksiniz.
“2Glion’u kullanarak 54. Dorzi’ye çıkış. Pstofi’ye yolculuk 23,7 pors.”
Tamam o zaman.
Kahramanımız uçaktan indikten sonra sayfalar dolusu kaybolur, çıkışı bulamaz. Kendisi gibi sıkıntı çeken astronotlarla ilgilenen bir departman var, onun elemanıyla iletişime geçmez ve kendi başına yeni dünyaya uyum sağlamaya çalışır. Solaris’te akıl alan bir okyanus tasviri vardır, okuyanlar bilir. Lem’in imge aktarma olayı zaten muhteşem, bir de buradaki ulaşımı, iletişimsizliği de diyebiliriz, öyle bir aktarır ki bir daha asla çıkışı bulamayacak gibi hisseder okuyucu. Sonra yeni dünyayı keşfe çıkarız Bregg’le birlikte.
Bir dünya yeniliğin içinde “betrize” işlemi sosyal yaşamın değişimindeki temel icat olarak gözüküyor. Bu işlemle birlikte insanların şiddet olayı sona eriyor, tatlı çocuklar olarak dolanıyorlar. Bununla birlikte tutku, ihtiras ve ucundan kıyısından şiddetle alakalı ne kadar duygu varsa güdükleşiyor. Evliliklerin dönemlik sözleşmelerle başlaması ve ortalama yedi yıl sürmesi de buna bağlı. İnsanoğlu savaşlardan bıkıp savaşların sebebini ortadan kaldırıyor ama kendi varlığını da ortadan kaldırıyor, bir denge işidir çünkü insan. Kendini dengelediği ölçüde yaşar ve yaşamaktan keyif alır. Bu işlemle birlikte sadece belli duyguları taşıyarak yaşıyor ve bu durum Bregg’e ters. Kadınlarla olan ilişkileri bu yüzden bir türlü istediği gibi şekillenmiyor. Aslında toplumun kendisini tamamen dışlamasının sebebi de bu; betrize edilmemiş bir birey ve etrafına tehlike saçabilir. Yolculuğun biyolojik etkileri sonucu boyu oldukça uzun ve kaslı bir vücut yapısı var, bir de eski kıyafetler giyiyor. Yeni yüzyılda bir hortlak, uygar insanların arasında!
Uzaya yaptığı yolculuk sırasında Einstein ayarında bir adam çıkıyor ve dünyayı değiştirecek yeni bir formülle yeni bir enerji şekli ortaya çıkarıyor, bu sayede uzay yolculukları oldukça kısalıyor, dünyanın enerji ihtiyacı büyük ölçüde çözülüyor ve uzay şövalyeleri gözden düşüyor. Unutuyorlar Bregg ve ekipteki arkadaşlarını. Birkaçı yolculukta ölmüş, birkaçı geri dönmüş ve Bregg gibi uyum sağlamaya çalışıyor. Bir araya geldiklerinde yolculuk sırasında gerçekleşen kazalar konuşuluyor ve Bregg’in toplumla uyum sağlayamamasının sebebi, bu kazalarda takındığı tavırlarla da alakalı. Hastalık derecesinde duyarlı bir insan ve topluma uyum sağlama çabaları başarısızlığa uğrayınca yeni bir uzay seyahati fırsatını kaçırmıyor, Dünya’dan uzaklaşıyor Bregg kardeşimiz.
Yani savaştan dönersiniz, askerden dönersiniz, mahrumiyet bölgesinden dönersiniz, uzaydan dönersiniz ve hiçbir şey bildiğiniz gibi değildir, siz değişmemiş olsanız bile. Uyum sağlayamazsanız basın geri. Oraya da uyum sağlayamamışsanız havaya uçun falan.
Uzxun uzay yolculuklarının insan psikolojisini nasıl etkilediğini, derin yalnızlık ve dünyaya yabancılaşma duygusun çok güzel yansıtmış Lem. Kitabın temposu, uzay yolculuğu dönüşü karşılaştığı dünyayı tasvir ettiği noktalarda düşüyor. Ama yabancılaşma duygusunu derinden hissettiren de bu bölümler. E-kitap okuyucuyu ,1960larda tasarlamış olması da ilginç. Çarpışma ve düşüşlerde oluşan şoku emerek ölümleri engelleyen kara kutu buluşu da çok hoşuma gitti. İnsandaki şiddet duygusunun yok edilmesinin, insanın pasifize edilmesi kitabın kahramanı açısından kabullenilmesi güç olsa da bu fikir çok güzel tabii. Filmi çekilse oldukça etkileyici olur bence.
kitabı nredeyse yarıda bırakacaktım, ama sabr ettim ve ilk bölümün ortalarından kitap hız kazandı. yalnız insanların değil hayvanların da şiddet duygusunun tamamen yok edidiği bir toplum ve bu toplumda yalnız kalmış – dışlanmış bir astronot. fena değil ama okumasanız da kesinlikle bir şey kaybetmezsiniz.
sanki çok ince düşünülmüş bir bilim kugu filmi… Toplumu uğruna hayatını tehlikeye atıp yıldızlara giden bir astronotun toplumuna döndüğünde herşeyin ama herşeyin çok farklı olduğunu görmesi,toplumdan tamamen dışlanması ve yıkılan dünyası…Size Stanislaw Lem’in bütün kitaplarını tavsiye ederim.O bilim kurguyla insanın iç dünyasını mükemmel bir şekilde birleştirebiliyor!..
Lem’in en iyi olduğu konulardan biri toplumsal psikoloji kesinlikle. Bu kitapta bunun açık bir delili. Konusu kısaca, uzay yolculuğundan sonra dünyaya dönen bir astronotun kaybettiği şeyleri sorgulaması .Uğruna hayatını tehlikeye atıp pek çok dostunu kaybettiği bir yolculuktan döndükten sonra yabancı kaldığı bir topluma uyum sağlama çabası anlatılmış. Her bilimkurgu eserinde olması gerektiği gibi burada da konu uzay yolculuğu değil; yine insan ve toplum.